Dây Thìa Canh có mấy loại? Đây được xem là “thần dược” trong chữa trị bệnh tiểu đường, được các nhà khoa học nghiên cứu và đưa vào phác đồ điều trị kết hợp giữa thuốc Đông Y và Tây Y.

Thế nhưng, để phân biệt được thảo dược này có mấy loại và ở loại nào có hoạt chất tốt nhất thì không phải ai cũng biết. Hãy cùng Dược Liệu Sức Khoẻ giải đáp thắc mắc trong bài viết sau đây nhé!

Dây Thìa Canh là cây gì

Trước khi tìm hiểu Dây Thìa Canh có mấy loại thì hãy tìm hiểu qua đây là thảo dược gì và những thông tin liên quan nhé.

Dây Thìa Canh (Gymnema sylvestre) hay còn được gọi với cái tên dây Muối, Loã thi rừng, Lừa ty rừng – dược liệu vàng cho người bệnh tiểu đường, giúp hạ đường huyết hiệu quả. Cây xuất hiện lần đầu vào 2000 năm trước tại đất nước Ấn Độ, mãi đến năm 2006 mới được phát hiện ở Việt Nam và đưa vào nghiên cứu chuyên sâu.

Đầu tiên, quá trình nghiên cứu bắt đầu do PGS.TS Trần Văn  Ơn – Nguyên Trưởng Bộ môn Thực vật Trường Đại học dược Hà Nội, có hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học về các loài thảo dược. Sau nhiều lần thử nghiệm ông đã phát hiện ra được dược tính quý hiếm của Dây Thìa Canh có đóng góp to lớn cho ngành Y học Đông y.

Trong đề tài nghiên cứu vào năm 2006, ông đã tìm hiểu về tác dụng của cây trong chữa trị bệnh hạ đường huyết. Cùng với những tìm hiểu từ trong sách vở, tài liệu nghiên cứu ông nhận thấy thảo dược này đã được dùng để chữa bệnh “nước tiểu ngọt như mật” ở Ấn Độ.

Hiện nay, dược liệu được trồng phổ biến ở nhiều tỉnh miền Bắc: Ninh Bình, Hải Phòng, Lào Cai, Hà Bắc, Điện Biên… Nhưng trong nghiên cứu về hoạt tính của nó thì thấy hai tỉnh Thái Nguyên và Nam Định trồng cây với hoạt tính cao hơn.

Vậy Dây Thìa Canh có mấy loại, cách phân biệt thế nào? Công dụng từng loại ra sao? cùng chúng tôi xem tiếp phía bên dưới:

Dây Thìa Canh có mấy loại, loại nào cho hiệu quả tốt nhất

Dựa vào hình thái và đặc điểm bên ngoài có thể dễ dàng thấy có 2 loại chính: Thìa Canh lá to, và Thìa Canh lá nhỏ. Dưới đây là đặc điểm nhận biết cửa từng loại tương ứng với những hoạt chất công dụng khác nhau:

So sánh đặc điểm từng loại

Loại lá to	Loại lá nhỏ
Lá to, có phiến lá hình bầu dục.Nhựa cây có màu vàng nhạt.Nhựa có vị ngọt đậm và đắng, có khả năng lưu giữ lâu hơn.Dược tính của cây cũng cao hơn so với Thìa Canh lá nhỏ.Đem lại hiệu quả cao hơn và không có độc tính	Lá nhỏ còn được biết đến là Thìa Canh thường.Có nhựa màu trắng hoặc hơi vàng.Nhựa có vị ngọt nhẹ, đắng và có dược tính kém hơn loại lá to.Trong trường hợp sử dụng quá mức có thể dẫn tới các độc tính cấp hoặc bán trường diễn.

Trên đây là những đặc điểm giúp phân biệt Dây Thìa Canh có mấy loại, vậy có thể dùng được bộ phận nào ở 2 loại trên. Tìm hiểu tiếp bên dưới nhé:

Dùng những bộ phận nào

Có thể sử dụng toàn bộ lá và phần dây trên của thảo dược (kể cả Thìa Canh lá to và lá nhỏ)  và sử dụng cả lá cây tươi và cây khô để làm thuốc, chữa các bệnh về tiểu đường, rối loạn chuyển hóa lipid, tăng huyết áp. 

Cách thức sử dụng: 

• Dạng tươi có thể giã nát dùng đắp trực tiếp lên vùng bị thương giúp giảm đau và chống viêm.
• Ở dạng khô, sau khi rửa sạch, cắt nhỏ, phơi khô rồi cho vào túi ni lông bảo quản và để dùng dần dần.

Lá to hay lá nhỏ cho công dụng tốt nhất

Trên đây là những thông tin về Dây Thìa Canh có mấy loại, vậy trong những loại trên loại nào có công dụng tốt nhất? Về mặt hình thái bên ngoài, Dây Thìa Canh được chia làm 2 loại lá to và lá nhỏ, theo nghiên cứu thì loại lá to sẽ có tác dụng chữa bệnh tốt hơn loại lá nhỏ.

Trong quá trình sàng lọc của PGS.TS Trần Văn Ơn đã phát hiện hiện ra công dụng của lá Thìa Canh to mạnh gần gấp đôi so với loại thông thường (loại lá nhỏ) và đảm bảo an toàn tuyệt đối, không gây ra tình trạng độc tính như ở lá nhỏ.

Ngoài ra, ông còn phát hiện dược tính trong lá to có tác dụng “4 trong 1” và kích thước lớn hơn 5 lần, mang đến khả năng hạ đường huyết vượt trội, hỗ trợ đường huyết, ngăn ngừa biến chứng khi tác động vào các quá trình sản sinh tế bào Beta đảo tuỵ, từ đó giúp kích thích tiết insulin. 

Để mua được Dây Thìa Canh lá to chất lượng, không pha lẫn tạp chất, mời bạn xem qua sản phẩm của chúng tôi TẠI ĐÂY.

Những công dụng thần kỳ của Dây Thìa Canh lá to

Sau khi biết được Dây Thìa Canh có mấy loại và cũng biết dược loại lá to sẽ có công dụng tốt hơn, được đem vào sử dụng như một dược liệu quan trọng với người bệnh tiểu đường.

Rõ hơn về công dụng của thảo dược này thì tại Việt Nam, theo nghiên cứu của PGS.TS Trần Văn Ơn, Dây Thìa Canh có tác dụng tốt trong điều trị bệnh tiểu đường, khi uống vào các hoạt chất trong cây sẽ tác động vào 4 quá trình: 

• Giảm quá trình hấp thu đường ở ruột.
• Giúp tăng sản xuất các hoạt tính insulin và tăng men sử dụng đường ở mô, cơ. 
• Tăng bài tiết cholesterol qua đường phân.
• Làm giảm cholesterol và triglycerid có trong máu, giúp hạ LDL-c, giảm lipid trong máu và trong gan.

Nhờ đó nó vừa giúp hạ đường huyết vừa ổn định đường huyết, ngăn ngừa một cách hiệu quả những biến chứng của bệnh tiểu đường

Dây Thìa Canh có thành phần hoạt tính sinh học chính là hoạt chất GS4, gồm nhiều axit gymnemic – một loại saponin triterpenoid. Hoạt chất này kích thích sản sinh tế bào β tuyến tụy, giúp tăng cường sản xuất insulin, tăng hoạt tính của insulin và kiểm soát đường huyết.

Các axit gymnemic trong thảo dược còn có tác dụng ức chế hấp thu đường ở ruột non và sự chuyển hóa glycogen ở gan thành glucose ở máu, đồng thời kích thích các enzy. 

Mới đây, nghiên cứu của các nhà khoa học Việt Nam và Hàn Quốc đã phân lập được 9 hoạt chất saponin (gymnemosides ND1-ND9), có tác dụng giúp hạ đường huyết. 

Ngoài ra, thảo dược còn chứa nhiều thành phần hóa học khác như flavonoid, anthraquinone, hentriacontane, pentatriacontane, resins, α và β-chlorophylls, phytin, D-quercitol, axit butyric, axit fomic, peptide gumarin… với tác dụng giảm mỡ máu, hỗ trợ điều trị cao huyết áp, hạn chế tổn thương gan… 

Nó còn được sử dụng trong chữa rối loạn tiêu hóa, giải độc, kháng vi khuẩn, virus, bảo vệ tế bào gan và đắp ngoài để chữa rắn hoặc côn trùng cắn.

Bài viết trên đã cung cấp đầy đủ thông tin về Dây Thìa Canh có mấy loại và loại nào có hoạt chất mạnh nhất, mang lại hiệu quả cao khi sử dụng. Mong rằng với những đặc điểm hình thái của cây mà Dược Liệu Phương Thảo cung cấp sẽ giúp bạn phân biệt được từng loại cây và sử dụng nó một cách hiệu quả nhất.

Nguồn tham khảo:

• Video công bố 2 hoạt chất mới giúp hạ đường huyết có trong Dây Thìa Canh lá to – VTC Now
• Nghiên cứu của PGS.TS Trần Văn  Ơn về Dây Thìa Canh – Báo VTC New